چند تن از ساکنان شهر مزارشریف، با ارسال ویدیو و صدا به ایندیپندنت فارسی گفتند که افراد طالبان روز گذشته، شنبه ۱۷ مهر، بدون حکم محکمه اقدام به تخریب خانه‌هایشان در ناحیه پنجم شهر مزارشریف کردند و به ساکنان ناحیه قبت‌الاسلام دستور دادند که خانه‌های خود را تخلیه کنند.

سید صادق هاشمی از ساکنان محله قبت‌الاسلام می‌گوید که اسناد خانه‌های ساکنان این محله از سوی مسئولان محلی طالبان باطل اعلام شده است و قرار است خانه‌هایشان تخریب شوند. شهرک قبت‌الاسلام یک محله‌ شیعه‌نشین در جنوب شهر مزارشریف است که بیشتر ساکنان آن فقیرند.

در حکومت‌های پیشین افغانستان نیز سر زمین‌ها و خانه‌های این محله دعوا بود و طرف دعوا نیز قبیله‌ای سنی‌مذهب به نام «کوشی» است. محمد عظیم، از نماینده‌های ساکنان این محله به ایندیپندنت فارسی می‌گوید که قبیله کوشی، سه بار در حکومت‌های پیشین افغانستان نیز ادعا کرد حق مالکیت زمین‌ها و خانه‌های این محله مربوط به آن‌هاست، اما محاکم دولت افغانستان حکم دادند که اسناد ساکنان فعلی این محله معتبر است و نباید کسی برای آن‌ها ایجاد مزاحمت کند. این محاکم دو بار در حکومت حامد کرزی و یک‌ بار نیز در حکومت اشرف غنی، حق مالکیت ساکنان کنونی این محله را تایید کردند.

عظیم می‌گوید که با به قدرت رسیدن طالبان، سران قبیله کوشی که بین طالبان نفوذ دارند، اقدام به تخریب خانه‌ها و کوچانیدن مردم محل کرده‌اند. روز گذشته نیز ده‌ها تن از افراد قبیله کوشی و افراد مسلح طالبان به محله قبت‌الاسلام آمدند و تلاش کردند خانه‌های مردم را تخریب کنند که در پی تجمع ساکنان محل از این اقدام جلوگیری شد.

ساکنان این محله مدعی‌اند که آنان از حدود شصت سال پیش در آن‌جا زندگی می‌کنند، اما قبیله کوشی که در زمان جنگ داخلی افغانستان، قسمت‌هایی از این محله را به کمک مولوی عثمان، والی وقت بلخ، غصب کرده بود اکنون بار دیگر با به قدرت رسیدن طالبان در تلاش است این منطقه را غصب کند.

در دهه نود میلادی و در جریان جنگ داخلی در افغانستان، قدرتمندان محلی زمین‌های زیادی را میان بستگان و هوادارانشان توزیع کردند که این مسئله در سال‌های پس از جنگ داخلی، منجر به تنش‌های ادامه‌دار میان قبایل و گروه‌های قومی شده است.

عظیم که روز گذشته در جریان تخریب شماری از خانه‌ها به دست افراد طالبان و قوم کوشی در محل حضور داشت، به نقل از یک مسئول محلی طالبان می‌گوید که حکم محاکم دولت‌های پیشین افغانستان معتبر نیست، چون نهادهای عدلی در آن دولت‌ها فاسد بودند و از احکام اسلام پیروی نمی‌کردند.

سید فرهاد از دیگر ساکنان این محله می‌گوید که پس از تجمع اعتراضی مردم، روند تخریب خانه‌ها متوقف شده است، اما سران قبیله کوشی گفته‌اند که حالا حکومت «امارت اسلامی» برقرار شده است و نوبت آنان است که در این محله زندگی کنند.

سید فرهاد می‌گوید که قبیله کوشی با نفوذی که میان طالبان دارد، قرار است با برگزاری محکمه نمایشی حق مالکیت نزدیک به دوهزار خانه در این محله را به نام خود کند. او می‌گوید که در حاکمیت طالبان هیچ شخص و هیچ مرجعی صدای هزاره‌ها و شیعه‌ها را نمی‌شنود و به همین دلیل است که داعش جان هزاره‌ها را می‌گیرد و طالبان خانه‌هایشان را.

هرچند تنش‌ میان قبایل و گروه‌های قومی در افغانستان اتفاق جدیدی نیست، اما این تنش‌ها در حکومت‌های پیشین افغانستان از طرف مراجع رسمی و نهادهای عدلی پایان می‌یافت، اما به نظر می‌رسد طالبان بر اساس تعلقات مذهبی و قومی نسبت به این مسایل تصمیم می‌گیرند. ماجرایی مشابه آنچه در مزارشریف تازه آغاز شده است، یک ماه پیش در دایکندی اتفاق افتاد که در نتیجه‌ آن صدها خانواده در شهرستان‌های کیتی، پاتو و خدیر خانه‌های خود را از دست دادند و اکنون در دشت‌ها زیر چادر زندگی می‌کنند. خانه‌های ساکنان روستاهای حاصلخیز در شهرستان‌های دایکندی به دست افرادی وابسته به طالبان تصرف شده که سند مالکیت بر خانه‌ها را دارند.

ویران شدن خانه‌ها و از دست رفتن منابع اندک عایداتی خانواده‌ها در حالی که زمستان نزدیک است و اقتصاد افغانستان فلج شده است، می‌تواند به یک فاجعه بزرگ بشری منجر شود.